Atopowe zapalenie skóry u kota

Gdy kot się rozdrapuje albo wylizuje, gdy lekarz weterynarii wyklucza tło alergii pokarmowej, być może wasz kot cierpi na AZS - atopowe zapalenie skóry. O atopii opowie lekarz weterynarii Artur Dobrzyński z SGGW.

Atopia jest schorzeniem wrodzonym, polegającym na dziedzicznym przekazywaniu potomstwu skłonności do chorób tła alergicznego. Jest ona następstwem genetycznej predyspozycji do powstawania przeciwciał immunoglobulin klasy E, które skierowane są przeciwko alergenom (czynnik uczulający) środowiskowym. Najczęściej nimi są pyłki roślin i roztocza kurzu domowego. Aby potwierdzić jej występowanie tzn. reakcji typu nadwrażliwości wczesnej niezbędne jest wykonanie alergicznych testów śródskórnych. To właśnie dzięki mim możliwa jest identyfikacja alergenu. Aby uniknąć fałszywych wyników testów alergicznych zwierzę przed badaniem nie powinno być leczone kortykosterydami przez miesiąc. Z tych samych względów powinno wstrzymać się leczenie hormonami progesteronowymi na co najmniej cztery miesiące przed badaniem. Pamiętać również trzeba, że młody wiek zwierząt poddanych testom alergicznym może być czynnikiem zamazującym wyniki. Z tego też powodu testów nie powinno wykonywać się u psów poniżej 6 miesiąca życia. Podobnie dzieje się w starszym wieku. Dlatego też testów nie powinno robić się u zwierząt, które ukończyły już 8 lat. Wyniki takich testów są po prostu niemiarodajne.

Wykonanie testu wymaga wygolenia zwierzęcia na boku klatki piersiowej i śródskórnym podaniu badanych alergenów. Odczyt wyników następuje po 20 minutach w przypadku odczynów wczesnych, zaś w przypadku odczynów późnych po 48 godzinach. Za odczyny dodatnie przyjmuje się reakcje rumieniowe o średnicy większej niż średnia wartość średnicy dwóch kontroli dodatnich lub zgodnie z zaleceniami producenta ocena na + lub +++ zależna od średnicy powstałego bąbla
Za dodatni odczyn późny uznaje się wszystkie zgrubienia, stwardnienia, nacieki w miejscu podania alergenu.

Głównymi objawami klinicznymi atopii u kotów są:Prosówkowe zapalenie skóry
Tzw. zespół eozynofilowy ( ziarniniak, tarczka, wrzód)
Znaczny świąd części twarzowej głowy, okolicy szyi i przedpiersia.
Wzmożony łojotok
Uogólnione wylizywanie się.
Powiększenie regionalnych węzłów chłonnych.
Sezonowość występowania.

Atopie u kotów różnicować trzeba z chorobami tła autoimmunologicznego, świerzbem, wszawicą, cheyletiozą, zakażeniami bakteryjnymi i grzybiczymi skóry, zaburzeniami hormonalnymi, alergią pokarmową i polekową, zaburzeniami hormonalnymi, łysieniem psychogennym, ukłuciami komarów, procesami nowotworowymi.
Dążąc do eliminacji możliwych przyczyn zaistniałej sytuacji należy wprowadzić zwierzęciu hypoalergiczną dietę i prowadzić stałą eliminację ektopasożytów skóry. Trzeba mieć na uwadze, że w przypadku kiedy podłożem schorzenia jest alergia pokarmowa na pozytywne efekty trzeba czekać przeciętnie 4 – 8 tygodni od chwili wprowadzenia diety.

Jeśli jednak wynik testów alergicznych wskazuje na atopię należy wdrożyć leczenie. Pamiętać jednak trzeba, że może być ono skuteczne jedynie wtedy, kiedy w grę wchodzą najwyżej dwa alergeny. Większa ich ilość nie rokuje dobrze. Należy usunąć i ograniczyć dostęp do potencjalnych alergenów.
Należy wprowadzić odczulanie swoiste.
Leczenie objawowe polega na początkowym ostrożnym i umiarkowanym podawniu zwierzęciu preparatów glikokortykosteroidowych. Podawać również można octan metyloprednizolonu oraz następnym zastąpieniu ich preparatami niesterydowymi. Warto koniecznie wprowadzić wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega 3 i omega 6. Trzeba również zadbać o niezbędną suplementację mineralno-witaminową ze szczególnym uwzględnieniem biotyny, cynku, siarki, magnezu.